uitgelicht

Totem Me

"Totem Me maakte ik met veel plezier begin 2024 voor de expositie 'Something Related' bij Galerie Nasty Alice in Eindhoven. Na afloop zocht ik i.e.i. een mooie bruikleenplek en kwam na een tip uit bij de wachtruimte van Herlaarhof op zorgpark Voorburg in Vught. De manager reageerde enthousiast en verwelkomde mij met een prachtige bos bloemen toen ik 'Totem Me' kwam brengen. Ter plekke besloot ik het werk te schenken omdat het naar mijn idee nergens beter kan staan dan daar. In de ruimte waar kinderen en ouders/begeleiders wachten op psychische zorg kan het voor afleiding, warmte, humor & troost zorgen. En de ruimte kon ook wel wat kleur en zachtheid gebruiken naar mijn idee."

BIOGRAFRIDA

"In 2022 schreef AVROTROS een wedstrijd uit n.a.v. het programma 'Krabbé zoekt Kahlo' en ik ging de uitdaging met veel plezier aan. 

Mijn idee ontstond vanuit een tweedehands borduurwerk waar ik al veel eerder pailletjes overheen aan het zetten was. Het was bijna af: een Vliegend Hart, ontstaan vanuit de kraag en armen van een man. Het paste perfect bij Frida Kahlo die ooit zei dat ze geen benen nodig had als ze vleugels had om te vliegen. 

Het werd de basis voor het altaar dat ik voor haar maakte, vol verwijzingen naar haar leven, een biografische Ode. 


Op mijn uitnodiging schreef Ab Bertholet er het prachtige gedicht BIOGRAFRIDA bij wat ik samen met mijn werk instuurde, jammer genoeg vielen we niet in de prijzen."

Als de bochten

In de gebaande paden

Van het leven

Niet te houden zijn

Als je lichaam

Niet wil bewegen

Niet wil dienen 

Niet wil baren

Zoals het wordt

Geacht

Als je liefde

Meandert tussen

Dierbaren

Van welke kunne

Dan ook

Als je ziel

Niet de geometrie

Heeft om in welk

Hokje dan ook

Te passen

Als je kunst

Een taal spreekt

Die rechtstreeks

Het hart raakt

Dan kun je

Alleen maar zijn

En verpozen

In het beeld

Dat je van jezelf

Voor altijd

Schiep

Je werk dat

Alle talen spreekt

Zonder één woord

Uit te spreken

Vliegend hart

Een altaar

Voor het leven

Gedicht: Ab Bertholet

Carry Me

‘Carry Me‘ 

2018, afmetingen: 33 x 35 x 30 cm

Tekst: Ab Bertholet

Foto: Ruud van Genugten

Je wordt gedragen

Door geluk dat zichtbaar

En leed dat onzichtbaar

Is, en vice versa

Niemand kent de balans

Tussen op- en neer-

Waartse krachten precies

Waar is de Nieuwe Newton

Die verklaart wat ons

Overeind houdt 

En bijeen?

Als het leven al een wonder is

Dan misschien hierom

Dat wat is, is

Of het een verklaring heeft

Of niet

Het draagt

Mij

Dreaming in Delftware

Assemblage in Delfts blauw van Marianne van Heeswijk – 2007


De huisjes in deze assemblage van Marianne van Heeswijk doen op het eerste oog denken aan 

het met jenever gevulde Delfts blauwe aardewerk, dat je in de business class van KLM kunt aanschaffen. Deze collectie hier is alleen al vanwege de omvang intrigerend en heeft een aanzuigende werking. Hier wil je het fijne van weten, er met je hoofd vlak boven hangen.

Al gauw ga je vermoeden dat de huisjes molentjes zijn met ontbrekende wieken: een indicatie 

van de artistieke knipoog die het werk van deze kunstenares kenmerkt. Dat gevoel wordt versterkt door de koeien, die half ondersteboven een evenwicht hebben gevonden, binnen het raamwerk van een omgekeerde plafonnière.  

Dan vraag je je opnieuw af: zie ik hier wat ik zie? Is dit een Delfts tafereel? Is de dame in het midden een Melkmeisje? Of is Dreaming in Delftware eerder een soort Rhapsody in blue?

Een eigenzinnige ode aan een geboortegrond. De in Veghel opgegroeide kunstenares kijkt hier wellicht zelf uit over de habitat van haar jeugd.

Stel je de geschakeerde gemeenschap die we hier krijgen voorgeschoteld voor als Veghel, compleet met kerkdorpen. De koeien in hun vermetele houdingen willen echt van alle kanten worden bekeken. Ze staan symbool voor tal van neringbronnen: van melk- en veevoederindustrie tot levensmiddelenproductie en –handel in het algemeen. En die Veghelse dame in het midden? Die lokt altoos de kalfjes: “Kuus, kuus, kuus.”


Dit werk is aangekocht door de Gemeente Veghel.


Tekst: Ab Bertholet 

Foto: Ruud van Genugten

Alles is Liefde. Panta Rhei 

Cruciale assemblage van Marianne van Heeswijk - 2011


Alles is in beweging

Zie de mens

Die uit alle windstreken

Planten, dieren en andere schatten

Naar zijn huis heeft gesleept

Ecce homo


Alles is in beweging

Zie ook de mens

Die in alle windstreken

Ging nestelen als een koekoek

En zich God waande

Ecce homo


Alles is in beweging

Zie ten leste de mens

Die met wat hij heeft

Gewrocht en geroofd

Zichzelf een kruis heeft opgericht

Ecce homo


Alles is in beweging

Als straks het tij keert

Het weer vloed wordt

Vloeit alles terug

Terug naar waar het hoort

Ecce homo


Alles komt in beweging

Het kruis wordt vloeibaar

Alles, ook de mens, stroomt

Terug naar zijn oorsprong

Bron van alles

Alles is liefde


Ecce homo

Panta rhei


Tekst: Ab Bertholet 

Geschreven op Goede Vrijdag 2016

Foto: Ruud van Genugten

You and All the Women of the World


In 2008 werd de 100ste internationale Vrouwendag gevierd met o.a. een wedstrijd,
zie voor informatie www.bastionoranje.nl

De inzending van Marianne droeg de titel 'You and All the Women of the World'


Draagster en toeschouw(st)er zijn door Alle Vrouwen van de Wereld omringd. Van jong tot oud, van arm tot rijk, van religieus tot meisje van plezier: alle vrouwen spiegelen zich in deze keten.

Het materiaal is tweedehands, iedereen weet zich met elkaar verbonden door de talloze handen 

waar het doorheen is gegaan.

De ketting is verstelbaar, wat de ‘toppositie’ willekeurig maakt.

Het slapende kind in de nek heeft het ‘leven zonder zorgen’ dat iedereen toekomt.


Tekst: Ab Bertholet

Foto: Ruud van Genugten

Free as a Bird at the Fish Gallery 

Textielwandwerk van Marianne van Heeswijk in Galerie De Vis, Harlingen - 2008


Marianne van Heeswijk (1961) verwerkt afgedankte materialen uit vergane huiselijke sferen tot barokke illustratieve objecten. Dat doet ze vaak met keramisch basismateriaal, waarvan een ruime selectie sinds enige tijd door Galerie De Vis wordt getoond. Daarnaast maakt ze vanuit dezelfde visie wandwerk van textiel. Met acht nieuwe werken leren wij de veelzijdige kunstenares nu ook van een andere kant kennen.


Of de basis van keramiek of textiel is, het werk gaat telkens over het versmelten van verhalen dwars door generaties en culturen heen. Grenzen vervagen, een nieuwe werkelijkheid wordt geschapen en in de assemblage ontstaat een nieuw geheel, een nieuwe wereld. Is het een cultuurhistorische lachspiegel die we voorgehouden krijgen of knipoogt daar iemand heel subtiel? Free as a Bird. Tongue in cheek. 

Als deze vissen al niet zo vrij zijn als een vogel en alle kanten op mogen fladderen (Free as a Bird), dan staan ze statig rechtop. Of zwemmen ze eerder recht omhoog, als een kruising tussen bonte kameleons en zalmen, tegen alle stromen in, terug naar een verre bron? Of naar de plaats waar ze zich kunnen vermenigvuldigen.

Maar zijn het wel vissen, die luisteren naar namen als Saints I  en Saints II (tweeluik)? Zouden het misschien eerder hindoechristelijke reïncarnaties van heilige (dieren) zijn – compleet met aureool? En die Angels I  tot en met V ? Op het tweede oog lijken het inderdaad vogels. Maar zouden ze echt zo vrij zijn, met hun vleugels van bloemen, die ook nog eens geaccentueerde details blijken te zijn uit het dessin op de achtergrond?
Wie zal het zeggen. Free as a Bird at the Fish Gallery. 


Tekst: Ab Bertholet

Foto: Ruud van Genugten

Onze-Parade-Verhalen, De kandelaar 

Narratieve kandelaar van Marianne van Heeswijk 


Een parade op de Parade. Een parade over de Parade. De Parade over zichzelf. Hoeveel Bossche deernen hebben hier een oetel gekust, in de hoop dat het een betoverde prins zou blijken te zijn? Wat hebben de paus en L. Vis met elkaar gemeen? Hare Majesteit gezusterlijk bijeen met de Heilige Maagd? 

Driehonderdvijftig mensen die hier ooit hebben geparadeerd vertelden hun verhaal, over wat ze op de Parade hebben gezien, beleefd en mee-gemaakt. Forensisch kunstenaar Marianne van Heeswijk heeft de verhalen allemaal nagetrokken. Op haar manier: door op zoek te gaan naar de typerende objecten uit de verhalen. 

De uitkomst is indrukwekkend: alle objecten zijn teruggevonden, waarmee eens te meer de authenticiteit van de Paradeverhalen is aangetoond…



Deze kandelaar is gemaakt n.a.v. het initiatief van Imke van Dillen om verhalen op te halen over de Parade in 2009, Paradeverhalen. De kandelaar is aangekocht door de DELA.


Tekst: Ab Bertholet 

Foto: Ruud van Genugten

Past Forward 

Marianne van Heeswijk exposeert keramische herscheppingen 

bij Jan de Raad Antiques & Interior 


Marianne van Heeswijk (1961) verwerkt gebruikte, afgedankte en soms ook flink beschadigde materialen tot barokke illustratieve objecten. Met een lichte kwinkslag reanimeert zij voormalige iconen van huiselijkheid en geeft ze daarbij een nieuwe, moderne ziel mee. Of het nu om grafische reproducties, stoffen dessins, prentenboeken of keramisch basismateriaal gaat, je moet goed kijken om de oorspronkelijke vorm van de samenstellende delen te herkennen. En hoewel scherven en beschadigingen vaak aan de basis van haar objecten staan, zie je dat nooit aan het werk af. De assemblages zijn verfijnd en robuust tegelijk, breekbaarheid is bepaald niet waar ze aan doen denken. Dat is anders bij het nieuwe project Past Forward.  Met basismateriaal van onder anderen Jan de Raad Antiques & Interior ‘restaureerde’ Marianne van Heeswijk antieke brokstukken van borden tot moderne interieurstukken. Natuurlijk krijgen de werken Van Heeswijks kenmerkende ‘twist’ mee, die zacht ironische knipoog. Maar in het hart van het werk is nu ook nog steeds het oorspronkelijke, beschadigde bord te herkennen, wat de objecten iets kwetsbaars geeft.

Gedenk de scherven! 

Een vrije kür op een herdenkingsbord 


Het monogram is een kapitale W, getekend als de zwierige baan die een stuiterbal beschrijft: geometrisch strak en speels tegelijk.  Het staat op het gedenkbord dat de kinderen van Amsterdam ontvingen bij de inhuldiging van Koningin Wilhelmina in 1898. Bij Marianne van Heeswijk vormen de vijf brokstukken van het herdenkingsbord een piste, omringd door een groep leeuwen. Natuurlijk, de Nederlandse leeuw die zal handhaven. De assemblage is geometrisch strak geordend. Maar tegelijk ook speels, want de leeuwen zijn eigenlijk deurkloppers in glimmend goudbrons. En Napoleon, wegbereider van onze monarchie, weet dat zijn rol op het wereldtoneel is uitgespeeld en beperkt zich tot een bevallige kür op muziek van … Wibi Soerjadi? 


Tekst: Ab Bertholet 

Foto´s: Ruud van Genugten

Jaar: 2008

Towards The Light 

Barokke kandelaar van Marianne van Heeswijk in de Doopsgezinde Kerk van Middelstum 


Het gaat omhoog, zoveel is duidelijk, en naar het licht, dat als vanouds van boven komt. Towards The Light laat in de kenmerkende barokke stijl van Marianne van Heeswijk mensen zien die met een duidelijk doel onderweg zijn. 


Terug naar het begin betekent voor Marianne van Heeswijk terug naar een mensheid die als groep één geheel vormt, met alle onderscheiden die het individu kenmerken. Allemaal onderweg naar het licht, dat vertekend door de glaskristallen langs de rand nog formidabeler lijkt. Niemand kan aan deze missie twijfelen: Towards The Light! 


Tekst: Ab Bertholet 

Foto: Ruud van Genugten

Toegangsgebouw Remonstrantse Kerk Groningen 

Expositie Marianne van Heeswijk – september/oktober 2009

Z.T. 

Keramische collagefiguur van Marianne van Heeswijk 


Op een plaats die letterlijk en figuurlijk toegang geeft tot het remonstrantse geloof exposeert Marianne van Heeswijk een beeld dat tegelijkertijd statue en statement is. Maakten de remonstranten zich bijna vier eeuwen geleden los door voor persoonlijke geloofsbeleving op te komen, wars van interpretatiedwang, hier onttrekt een kunstenares zich op de haar kenmerkende wijze aan traditionele regels van zin- en vormgeving. Helemaal van deze tijd zijn de gebruikte symbolen en de humor die als een vleug wierook om het werk hangt. Is het succes van Obama overgeslagen naar Rome en zien we hier de eerste zwarte paus? Dat zou een geweldig teken van emancipatie zijn. Maar kan deze geestelijk leider wel een man van de wereld worden genoemd? Hij krijgt rode oortjes van alles wat hij om zich heen hoort en hij is zo schrikbarend bijziend dat zijn blik met zware middelen moet worden bijgestuurd. Of houdt hij zich bewust doof en blind voor wat er echt in de wereld gebeurt? 


De voetballertjes op zijn borst en het opstaande olifantenslurfje roepen misschien wel vragen op over de celibataire zuiverheid van deze voorganger. En wat laat hij met een gouden bezem schoonvegen in zijn huis? Hoe moeten we de combinatie van extravagantie en burgerlijkheid duiden?

Zo kan dit nieuwe werk van Marianne van Heeswijk heel goed als een remonstrantie worden beschouwd: een ‘beeldgeworden’ verweerschrift met een knipoog, dat pleit voor vrijheid van interpretatie en eigen fantasie. De titel luidt dan ook niet Zonder Titel, maar Z.T., waar de toeschouwer net zo goed Zonder Theorie, Zwarte Theo, Zalige Titus of Zonnige Tutu voor mag lezen.   


Tekst: Ab Bertholet 

Foto´s: Ruud van Genugten

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Aliquam tincidunt lorem enim, eget fringilla turpis congue vitae. Phasellus aliquam nisi ut lorem vestibulum eleifend. Nulla ut arcu non nisi congue venenatis vitae ut ante. Nam iaculis sem nec ultrices dapibus. Phasellus eu ultrices turpis. Vivamus non mollis lacus, non ullamcorper nisl. Pellentesque habitant morbi tristique senectus et netus et malesuada fames ac turpis egestas. Phasellus sit amet scelerisque ipsum. Morbi nulla dolor, adipiscing non convallis rhoncus, ornare sed risus.
Sed adipiscing eget nibh at convallis. Curabitur eu gravida mauris, sit amet dictum metus. Sed a elementum arcu. Proin consectetur eros vitae odio sagittis, vitae dignissim justo sollicitudin. Phasellus non varius lacus, aliquet feugiat mauris. Phasellus fringilla commodo sem vel pellentesque. Ut porttitor tincidunt risus a pharetra. Cras nec vestibulum massa. Mauris sagittis leo a libero convallis accumsan. Aenean ut mollis ipsum. Donec aliquam egestas convallis. Fusce dapibus, neque sed mattis consectetur, erat nibh vulputate